ITALIAANSE KEUKEN / 07/04/2023

Nomatosaus – Pastasaus Zonder Tomaat

Als er één recept is die ik wekelijks gebruik, dan is dat wel deze pastasaus zonder tomaat, ook wel ‘nomatosaus’ genoemd. No-Tomato-Saus, het woord zegt het eigenlijk al en komt van het Engelse woord ‘nomatosauce’. Vooraf aan mijn histamine intolerantie had ik hier nog nooit van gehoord. Inmiddels is het een onmisbaar recept in mijn keuken geworden, het is echt mijn redder in pastanood geweest! Ik ben namelijk dol op alles wat met Italië te maken heeft, vooral ook de pizza’s en de pasta’s. Wat was ik zuur toen ik erachter kwam dat tomaat veel histamine bevat en ook nog eens een histamine vrijmaker is. Ieder willekeurig laag-histamine-lijstje is het hier over eens op het internet. Dus moest ik op zoek naar een alternatief voor de traditionele pastasaus op basis van tomaat en dat werd deze nomatosaus!

LA DOLCE VITA

Ofwel ‘genieten van het leven’, aldus de Italianen. What’s not to love about Italy? Ik vind het echt een fantastisch land, ik ben er dan ook al meerdere malen naartoe geweest op vakantie en ben er nog lang niet op uitgekeken! Het klimaat, de natuur, de steden en dorpjes met hun eigen geschiedenis en verhalen, de taal en natuurlijk het eten en drinken (hallo cappuccino!) niet te vergeten.

Maar wanneer je aan Italië denkt, kun je niet om hun voorliefde voor tomaten, kaas en wijn heen. Laten dit nu net producten zijn die veelal bomvol histamine zitten. Gelukkig zijn er binnen de kaassoorten nog mogelijkheden om jonge kaas of mozzarella te gebruiken in een laag histamine dieet. Ook zijn er wijnen op de markt zijn die laag in histamine zijn, zelf heb ik hier geen ervaring mee. Ik drink al vier jaar geen druppel alcohol meer en heb ook net zo lang al geen tomaat meer gegeten. De tomaat mis ik inmiddels niet meer zo, dit doordat ik een goed vervanger in de rode paprika gevonden heb. De wijn mis ik af en toe nog wel en dan vooral wanneer ik in Italië zelf ben.

NOMATOSAUS = NO-TOMATO-SAUS

Een pastasaus zonder tomaat, bestaat deze echt? Ja dus! En inmiddels heb ik zelf ook een hele lekkere gecreëerd, op basis van gegrilde paprika’s. Wanneer je in de wereld van nomatosaus stapt, ontdek je dat er heel wat variaties mogelijk zijn, ook in de histaminevrije varianten. Zo wordt er regelmatig een nomatosaus op basis van rode biet en wortel gemaakt, of paprika met wortel en bleekselderij. Zelf kon ik deze recepten in het begin niet maken, omdat ik én op rode bieten én op wortel en ook op bleekselderij reageerde. Vandaar dat ik een recept heb gemaakt die paprika als basis alleen maar paprika heeft. Inmiddels gaan wortels (gelukkig) wel weer goed, dus wie weet dat ik in de toekomst nog weer een variatie ga maken op mijn huidige recept. Tot het zover is, geniet ik volop van dit recept!

PAPRIKA

Paprika is een vruchtgroente en zijn er in allerlei vormen en kleuren. Het bevat veel vezels, vitaminen, mineralen, fytonutriënten, carotenen en maar weinig calorieën. Met name de rode paprika bevat veel vitamine C, 100 gram aan rode paprika bevat 213% van de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH). Wist je dat vitamine C een natuurlijke antihistamine is? Zo niet, dan verwijs ik je graag door naar een bericht die ik hier over geschreven heb: https://www.gutsandgood.com/natuurlijke-antihistamine/.

FYTONUTRIËNTEN

Een paprika bevat ruim 30 fytonutriënten, dit zijn stoffen die in plantaardige voeding zit en die heel belangrijk zijn voor de gezondheid van de mens. Ze helpen namelijk allerlei processen in het lichaam:

sterken het immuunsysteem aan
regelen het spijsverteringsproces
zetten voedingsstoffen om in lichaamseigen cellen
elimineren vrije radicalen

Helaas neemt de hoeveelheid fytonutriënten in voeding steeds meer af. Dit omdat er steeds meer pesticiden gebruikt worden bij het telen en de grond waarop of waarin of waarop het groeit steeds voedingsarmer wordt. Paprika’s behoren tot de ‘dirty dozen’, hier heb ik eerder een artikel over geschreven: https://www.gutsandgood.com/schone-8-vieze-9/. Dit is dan ook de reden waarom ik bewust kies voor biologische paprika’s.

CAROTENEN

Naast de fytonutriënten en rijke bron aan vitamine C zijn carotenen ook goed vertegenwoordigd in de paprika. Caroteen is een oranje kleurstof die in veel gele, oranje en rode groenten voorkomen. Het is een antioxidant. Er zitten meer dan 30 soorten carotenen in, zoals alfa- en bètacaroteen, maar ook cryptoxanthine. Dit is een rode kleurstof die ons lichaam om kan zetten naar vitamine A. Wanneer carotenen met vet worden gegeten, worden ze vele malen beter opgenomen. Wat het gezichtsvermogen, immuunsysteem, vruchtbaarheid en zwangerschap bevordert. En dof haar, nachtblindheid en acne kan helpen verminderen.

NACHTSCHADE GROENTE

Groente binnen de nachtschadefamilie bevatten stoffen die giftig kunnen zijn voor mensen die hier gevoelig of allergisch voor zijn. De nachtschade groente bevat deze stoffen (alkaloïden) om te voorkomen dat de vruchten van deze planten (teveel) geplukt worden, het dient dus als een soort zelfbescherming van de plant. Bij de paprika zijn vooral de pitjes giftig, die binnenin de paprika zitten.

Vruchten van deze planten die in de zon gerijpt zijn bevatten minder van deze giftige stoffen dan die in een kas gekweekt zijn. Mocht je gevoelig zijn voor nachtschade groente dan zou het wellicht kunnen helpen om alleen de groente te kopen die in de zon gerijpt en biologisch geteeld zijn. Maar ook door ze niet dagelijks te eten.

Nachtschade groente kan daarnaast een kruisreactie geven wanneer je een graspollenallergie hebt. Dit komt omdat de eiwitten van de nachtschade familie lijken op de eiwitten van graspollen. Zelf ben ik sterk allergisch voor graspollen, mijn IgE is zo hoog dat het niet eens meer meetbaar is, toch verdraag ik biologische paprika en aardappelen zonder problemen. Ook in de lente en de zomer, wanneer het graspollenseizoen z’n piek heeft. Voordat ik paprika’s en aardappelen biologisch at, kreeg ik wel regelmatig gasvorming in mijn buik en darmen. Dit zou kunnen betekenen dat ook ik wel een gevoelig voor nachtschade groente ben. Maar ik heb hier inmiddels een oplossing voor gevonden en hier ben ik heel blij mee. Zo kan ik toch nog van deze groente genieten, want naast dat ze giftige stoffen kunnen bevatten, zitten ze ook vol met gezonde voedingsstoffen!

Recept afdrukken

NO(TO)MATOSAUS

Mis je pastasaus ook zo sinds je geen tomaat meer eet? Vanaf nu hoef je dit niet meer te missen, want ik heb een heerlijke vervanger voor je!

Porties: 4 porties voor één pizza of één pasta per persoon

Benodigdheden

1 oven
1 bakplaat
1 bakpapier
1 snijplank
1 scherp mes
1 schaaltje
1 bakkwast
1 afkoelrek
1 vork
1 afsluitbare schaal
1 staafmixer + bijbehorende hakmolen
1 dessert- of theelepel
3-4 kleine voorraadbakjes

Ingrediënten

OM TE GRILLEN:

4 stuks rode paprika
1 flinke scheut olijfolie extra vierge
1 flinke snuf (verse) Italiaanse kruiden naar wens & tolerantie ik gebruik oregano, tijm, rozemarijn en salie
1 flinke snuf zeezout
1 flinke snuf (witte) peper
4 teentjes knoflook verdeeld in 5 stukjes

OM DE PAPRIKASAUS TE MAKEN:

16-20 stuks gepelde paprikadelen
1 snuf van bovengenoemde kruiden + knoflookpoeder
(1) (flinke scheut) (extra vierge olijfolie) optioneel, dit kun je ook weglaten

Instructies

OM DE PAPRIKA'S TE GRILLEN:

Verwarm de oven voor op 250 graden Celsius, boven- en onderwarmte. Dit samen met een grillstand indien mogelijk.
Snijd de paprika in 4-5 delen en verwijder de zaadlijsten.
Verdeel de delen over een met bakpapier beklede bakplaat, dit met de schil naar boven.
Leg onder ieder paprikadeel een stukje van de knoflookteen.
Schenk een scheut olijfolie in het schaaltje en bestrijk hiermee de bovenkant van de paprikadelen met behulp van de bakkwast.
Voorzie ze vervolgens van de (witte) peper, zeezout en de gewenste Italiaanse kruiden.
Bak de paprikadelen gedurende ongeveer15-20 minuten in de voorverwarmde oven. Bak ze tot de schillen verkoold en blaarvormig zijn. Dit kan per oven verschillen.
Haal de bakplaat uit de oven en plaats deze op het afkoelrek.
Leg de paprikadelen met behulp van een vork in een afgesloten schaal. Laat ze hierin 20-30 minuten afkoelen. Zo kun je de paprikaschillen makkelijker verwijderen.

OM DE PAPRIKASAUS TE MAKEN:

Verwijder de paprikaschillen met de hand. Doe dit pas wanneer ze volledig afgekoeld zijn. In het begin is dit nogal een priegelwerkje, maar naarmate je dit vaker doet, word je er steeds handiger in!
Doe de gepelde paprikadelen in de hakmolen.
Voeg 75 ml olijfolie en een snuf van alle eerder genoemde kruiden hieraan toe. Dit samen met een flinke snuf knoflookpoeder.
Meng het tot een saus met behulp van de staafmixer.
Verdeel de saus over 3 tot 4 voorraadbakjes met een dessertlepel of theelepel.
Tip tegen voedselverspilling: Je houdt nog wat restanten van de saus over aan de randen van de hakmolen. Zodra ik de meeste saus over de bakjes verdeeld heb, voeg ik wat water toe aan de hakmolen, dit is echt maar een bodempje. Vervolgens meng ik dit water met het restant aan saus door het even goed te schudden. Vergeet niet de deksel op de hakmolen, ;).
Dit verdeel ik vervolgens ook weer over de bakjes en roer het met de lepel door elkaar.
Daarna stop je de bakjes in je diepvrieskast. Of je gebruikt een deel gelijk voor je pastagerecht bijvoorbeeld.

BUON APPETITO!

* De benodigdheden & ingrediënten zijn op volgorde van toepassing beschreven, om het zo overzichtelijk en gemakkelijk mogelijk voor je te maken.

** Veel genoemde producten zijn biologisch en te vinden op mijn boodschappenlijst: https://www.gutsandgood.com/boodschappenlijst/.

IK VIND HET ZO BIJZONDER DAT JE ÉÉN VAN MIJN RECEPTEN MAAKT! IK ZOU DAN OOK HEEL GRAAG JE CREATIES WILLEN ZIEN. ZOU JE ME MISSCHIEN WILLEN TAGGEN IN JE BERICHT OF IN JE STORIES OP INSTAGRAM? WANNEER JE @LOW.HISTAMINE.LIVING TAGT, KAN OOK IK MEEGENIETEN, :)!

Bij mij vind je geen recepten op basis van kokos, omdat ik hier allergisch voor ben. Toch kun je ook een heel lekkere romige nomatosaus maken op basis van kokosmelk. Claire van @lowhistaminekitchen op Instagram en throughthefibrofog.com heeft er zo één, deze kun je terugvinden op haar website! Zij was één van de eerste accounts die ik ging volgen toen ik laag in histamine ging eten. Inmiddels kennen we elkaar al een paar jaar en hebben we heel wat fijne gesprekken gevoerd via de DM van Instagram. Ook heeft zij me gestimuleerd om zowel met deze blog te beginnen als mijn bakboek te schrijven. Ik ben heel blij dat ik haar heb laten kennen!

BRONNEN

INTERNET:

BOEKEN:

Juglen Zwaan ‘De Voedingswijzer’
Juglen Zwaan ‘De supplementenwijzer‘

you GUT this!

Nomatosaus – Pastasaus Zonder Tomaat

LA DOLCE VITA